رئیس جمهور آمریکا در مصاحبه با هفته‌نامه آمریکایی نیوزویک با وجود اعلام آمادگی خود برای تعامل با تهران بر اساس احترام متقابل و تغییر در سیاست‌های گذشته گفت که هیچ گزینه‌ای را در قبال ایران از روی میز بر نخواهد داشت.
"باراک اوباما "، رئیس جمهور آمریکا چهارشنبه گذشته مصاحبه‌ای 30 دقیقه‌ای با "جان میچام "، خبرنگار مجله آمریکایی "نیوزویک " در هواپیمای "ایر فورس وان " و در مسیر واشنگتن به فونیکس انجام داد.
اوباما در این مصاحبه به سئوالاتی درباره افغانستان، ایران، اسرائیل، پاکستان و "دیک چنی "، معاون رئیس جمهور سابق آمریکا پاسخ گفت.
رئیس جمهور آمریکا در پاسخ به این سئوال که سخت‌ترین کاری که وی باید انجام دهد چیست، گفت: دستور افزایش 17 هزار نفری نظامیان در افغانستان. با چنین تصمیمی هوشیاری نیز به همراه می‌آید، چون شما باید انتظار داشته باشید که زنان و مردان جوانان در صحنه جنگ آسیب خواهند دید.
اطمینان حاصل کردن درباره اینکه شما درباره هر بعد و زاویه اندیشیده و بهترین راهبرد ممکن را مد نظر قرار داده‌اید، اما درک اینکه در شرایطی شبیه افغانستان این وظیفه بی‌نهایت سخت است و هیچ تضمینی وجود ندارد، این تصمیم را بسیار پیچیده و مشکل می‌سازد.
اوباما در خصوص اینکه آیا موردی می‌تواند وی را به یک رئیس جمهور جنگ تبدیل کند، گفت: خب، من فکر می‌کنم که دانستن مسائل راهبردی وسیعتر دخیل سودمند است. معتقدم که این امر مهمتر از درک تاکتیک‌های دخیل است چون فرماندهان خارق‌العاده‌ای در میدان و مشاوران خوب بسیاری وجود دارند که من به آنها اطمینان دارم، اما رئیس جمهور باید تصمیم بگیرد: آیا بکارگیری نیروی نظامی در این شرایط اهداف امنیت ملی وسیع آمریکا را برآورده خواهد ساخت؟
شما نمی‌توانید این کار را در افغانستان بدون درک اینکه، این امر چگونه به پاکستان مرتبط است و ماهیت ناآرامی در آنجا چیست و تاریخچه حمله شوری چه بود. بنابراین داشتن کمی پیش‌زمینه مهم و اساسی است.
وی افزود: امر دیگری که مهم است گذراندن دو سال در زمینه رقابت‌های انتخاباتی، چند سال به عنوان سناتور، ملاقات با مردان و زنان جوانی که خدمت کرده‌اند و خانواده آنها و خانوداه سربازانی که هرگز باز نگشتند و دانستن بها که توسط آنهایی که شما اعزام می‌کنید، پرداخته می‌شود، است.
رئیس جمهور آمریکا درباره اینکه وی چگونه تصمیم افزایش نیرو درافغانستان را اتخاذ کرد، گفت: من فکر می‌کنم که نقطه آغاز ملاحظه این نکته بود که خط سیر موجود کارآمد نیست و اینکه طالبان پیشرفت‌هایی را داشته است، حضور ما در افغانستان به لحاظ محبوبیت کاهش می‌یابد و اینکه بی‌ثباتی در مناطق مرزی پاکستان را نیز ناآرام می‌کند. بنابراین این نقطه آغازین تصمیم بود.
اوباما ادامه داد: سپس ما بازبینی راهبرد را آغاز کردیم که شامل همه ابعاد دولت ما از جمله وزارت دفاع، وزارت خارجه، عملیات‌های اطلاعاتی، عملیات‌های کمکی بودند. زمانیکه بازبینی راهبرد تکمیل شد من با مسئولان در یک اتاق نشستم و درباره آن بحث کرده و به نقطه نظرات مختلف گوش دادم.
همچنین یک سری گزینه‌ها در رابطه با اینکه چگونه ما می‌توانیم رو به جلو حرکت کنیم مشاهده کردم. من از آنها خواستم تا به عقب بازگشته و دوباره بر روی ارقام خود کار کنند و مواضع مشخص را بر اساس برخی از سئوالاتی که من پرسیدم و جواب داده نشد ملاحظه کنند.
سرانجام من احساس کردم که هر رویکردی - هر رویکرد احتمالی - مطرح شده بود و همه سئوالات پاسخ داده شده بودند یا بدون جواب بودند. در آن مقطع من باید تصمیم می‌گرفتم و گرفتم.
وی درباره تغییر فرمانده نظامیان آمریکایی در افغانستان گفت: این امر انعکاس ملاحظه‌ای است که ما باید چشمان و دیدگاههای تازه‌ای را برای مشکل بکار بگیریم. ژنرال [دیوید] مک کرنان کار برجسته‌ای را انجام داده است. او یک فرمانده برجسته نظامی است و با افتخار به کشورش خدمت کرده است.
اما من یک اجبار دارم که مطمئن شوم که ما بهترین فرصت را برای موفقیت خود ایجاد می‌کنیم و در این لحظه پیشنهادهای جدی از وزیر و "مایکل مولن " (رئیس ستاد مشترک ارتش آمریکا) وجود داشت که تیمی که ما الان می‌چینیم مجهزترین تیم برای موفقیت است.
اوباما در پاسخ به این سئوال که اگر این تعداد سربازان نتوانند پیشرفت مد نظر را حاصل کنند، آیا شما شمار بیشتری را اعزام خواهید کرد یا نه، گفت: من فکر می‌کنم که صحبت کردن درباره نظامیان بیشتر نابهنگام است. دیدگاه قاطع من این است که ما به سادگی با توده کردن نظامیان بیشتر و بیشتر موفق نخواهیم شد.
شوروی این گزینه را امتحان کرد، اما این امر برای آنها نیز کارآمد نبود. انگلیسی‌ها آن را امتحان کردند، باز هم کارساز نبود. ما باید اقدام نظامی خود را در زمینه یک تلاش وسیعتر برای برقراری امنیت در این کشور ببینیم و اجازه دهیم تا انتخابات ملی در افغانستان اتفاق بیفتد و سپس فضا برای کار توسعه حیاتی که مورد نیاز است را مهیا کنیم تا اینکه یک دولت دموکراتیک باز و معتدل بسیار مشروع‌تر از طالبان جایگزین لحاظ شود. مولفه نظامی نیز برای دستیابی به این هدف مهم است، اما این اقدام به تنهایی یک مولفه کافی نیست.
رئیس جمهور آمریکا درباره اینکه آیا وی تمایل به این موضوع دارد که در صورت بی‌ثبات‌تر شدن پاکستان سربازان آمریکایی با حضور خود امنیت تسلیحات هسته‌ای این کشور را تامین کنند گفت: من نمی‌خواهم با فرضیه‌ها درباره پاکستان درگیر شوم، اما به جای آن می‌گویم که ما اطمینان داریم که زرادخانه هسته‌ای پاکستان در امنیت به سر می‌برند و ارتش پاکستان برای جلوگیری از تصرف این زرادخانه‌ها توسط افراطی‌ها مجهز است.
به عنوان فرمانده کل قوا من باید تمام گزینه‌ها را در نظر بگیرم، اما فکر می‌کنم که به حاکمیت پاکستان باید احترام گذاشت. ما در تلاشیم آنها را به عنوان یک شریک تقویت کنیم و یکی از موارد دلگرم‌کننده این است که طی چند هفته گذشته ما یک تغییر قاطع در ارتش پاکستان در مد نظر قرار دادن این نکته که تهدید از سوی افراطی‌گری بسیار فوری است و جدی‌تر از تهدید هند است که آنها به طور سنتی بر آن تمرکز کرده‌اند.
اوباما در واکنش به انتقادهای دیک چنی، معاون رئیس جمهور سابق آمریکا درباره سیاست‌های دولت فعلی گفت: ببینید، دیک چنی دیدگاه قدرتمندی را درباره امنیت ملی داشت. این دیدگاه در سال‌های اولیه دولت [جورج] بوش آزموده شد و فکر می‌کنم که این رویکرد به تصمیمات بسیار بد منجر شد.
نکته جالبی که وجود دارد این است که دیک چنی این بحث‌ها را در دولت بوش از دست داد. شاید او ابتدا نظر "کالین پاول " و "کاندولیزا رایس " (وزاری خارجه سابق آمریکا) را به خود جلب کرد، اما در دو یا سه سال پایانی دولت بوش این ملاحظه در بین جمهوریخواهان و مقامات دولت بوش وجود داشت که تکنیک‌های شکنجه که آنها بکار گرفتند غیرسازنده بودند و موضع گفت‌وگو نکردن با دشمنان، اقدام یکجانبه، شکل دادن به امنیت ملی فقط در رابطه با بکارگیری زور سازنده نبود. برای من جالب است که چنی زمان بسیاری را برای توجیه و بیگناه نشان دادن خود می‌کند.
خبرنگار نیوزویک در بخشی از مصاحبه خود با اوباما به اظهار نظر وزیر کشور اتریش اشاره کرد که گفته بود اگر زندانیان مظنون به تروریسم خطرناک نیستند، چرا آنها فقط در آمریکا باقی نمی‌مانند، گفت: خب، ببینید، این نمونه‌ای از یک مشکل سخت است. من قبل از اینکه سوگند یاد کنم به این امر اعتراف کردم.
شما موقعیتی دارید که در مواردی افرادی که نباید زندانی می‌شدند محبوس شدند، اما آنها پس از شش سال حبس ممکن است دیدگاه خوبی و دوستانه‌ای را درباره آمریکا نداشته باشد. افرادی نیز هستند که قطعا باید دستگیر شده و فورا محاکمه می‌شدند، اما نشدند، چون در حالتی که مدرک بدست آمده بود برای ما پیگرد آنها در دادگاههای ماده 3 قانون اساسی بسیار سخت خواهد بود.
اوباما افزود: این مشکلی است که ما باید آن را حل کنیم. اما آنچه که ما برای آن تلاش می‌کنیم موقعیتی است که در آن گوانتانامو دیگر ابزار استخدام برای القاعده نباشد و ما اصول اصلی روند مقتضی را دنبال کنیم، افرادی که هنوز خطرناک هستند در بازداشت به سر برند، اما آنها باید به نحوی دستگیر یا محاکمه شوند که مشروعیت ملی و بین‌المللی داشته و مطابق با قانون اساسی‌مان باشد.
این امر نیازمند کارهایی است و مواردی وجود خواهند داشت که همه با آن موافق نخواهند بود، اما به مرور زمان ما قادر خواهیم بود تا از این طریق کار کنیم.
وی در خصوص اینکه آیا بازداشتهای پیشگیرانه ادامه خواهد یافت یا نه، گفت: ما در فرآیند مرور هستیم. ما در این بار طی ماههای آتی اعلامیه‌ای را خواهیم داشت.
در این بخش از مصاحبه خبرنگار نیوزویک سئوالی را مطرح کرد با این مضمون که "نخست وزیر اسرائیل به آمریکا می‌آید، شما چگونه با وی درباره احتمال اقدام نظامی اسرائیل عله ایران گفت‌وگو خواهید کرد؟ عده‌ای معتقدند که اقدام نظامی نباید از روی میز برداشته شود. "
اوباما در پاسخ به این سئوال گفت: من درباره اینکه هیچ گزینه‌ای را درباره ایران از روی میز برنخواهم داشت بسیار شفاف بوده‌ام. من زمانی که امنیت آمریکا مطرح می‌شود گزینه‌ها را از روی میز بر نمی‌دارم، تمام. آنچه من گفته‌ام این است که ما می‌خواهیم به ایران فرصتی را پیشنهاد کنیم تا خود را با استانداردها و قوانین بین‌الملل تطبیق دهد.
معتقدم که جمهوری اسلامی ایران قدرتی دارد که ویژگی اسلامی خود را حفظ کند و همزمان عضوی در جایگاه خوب جامعه بین‌الملل بوده و برای همسایگانش تهدید نباشد. ما در حال نزدیک شدن به آنها هستیم و تلاش می‌کنیم تا الگوی طی 30 سال گذشته را که در منطقه نتایجی نداشته است، تغییر دهیم. اینکه این روند کارآمد خواهد بود، ما نمی‌دانیم.
من به شما اطمینان می‌دهم که درباره مشکلات چنین روندی بی‌تجربه و خام نیستم. اگر این روند کارساز نباشد، این واقعیت که ما تلاش کرده‌ایم موقعیت‌مان در بسیج جامعه بین‌الملل را تقویت خواهد کرد و ایران خود را منزوی خواهد کرد. جامعه بین‌الملل با این مفهوم که ایران به دنبال ترویج این ایده است که توسط دولت آمریکا که به حاکمیت ایران احترام قائل نمی‌شود قربانی می‌شود مخالفت خواهد کرد.
اوباما در پاسخ به این سئوال که آیا به عنوان یک هم‌پیمان از اسرائیلی‌ها انتظار دارد که از این مسیر تبعیت کنند و دست به اقدام یکجانبه علیه ایران نزنند، گفت: نه، ببینید، من آشکارا درک می‌کنم که اسرائیل ایران را یک تهدید موجود تلقی می‌کند و با توجه به اظهارات "محمود احمدی‌نژاد "، رئیس جمهور ایران شما دلیل این موضوع را می‌توانید متوجه شوید.
بنابراین محاسبات آنها درباره هزینه‌ها و منافع حساس‌تر خواهد بود. من فکر نمی‌کنم که در جایگاهی باشم که برای اسرائیلی تعیین کنم که نیازهای امنیتی آنها چه چیزهایی هستند. من می‌توانم به عنوان یک هم‌پیمان بحث‌هایی را با اسرائیل داشته باشم که رویکردی که ما اتخاذ می‌کنیم رویکردی است که باید به آن فرصت بدهیم و این رویکرد چشم‌انداز امنیت را پیشنهاد می‌کند، نه تنها برای آمریکا بلکه برای اسرائیل که بر گزینه‌های دیگر برتری دارد.
